Τι είναι η pH μετρία οισοφάγου;

Η πεχαμετρία (pHμετρία) οισοφάγου μετράει και καταγράφει το pH (οξύτητα) του οισοφάγου ώστε να εκτιμηθεί αν παρουσιάζετε γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο (ΓΟΠΝ). Η εξέταση αναδεικνύει επίσης την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής που χορηγήθηκε καθώς και της επέμβασης που διενεργήθηκε σε ασθενή με ΓΟΠΝ.

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;

Στο σημείο της συμβολής του οισοφάγου με το στομάχι βρίσκεται ένας εξειδικευμένος μυς ο οποίος ονομάζεται κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας. Ο μυς αυτός κατά τη διάρκεια της κατάποσης ανοίγει προσωρινά για τη δίοδο υγρών και τροφών από τον οισοφάγο στο στομάχι και στη συνέχεια κλείνει. Όταν ο σφιγκτήρας αυτός δεν κλείνει πολύ καλά, τροφές και γαστρικά υγρά δυνατό να παλινδρομήσουν προς τον οισοφάγο. Αυτό καλείται γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Αν η παλινδρόμηση αυτή συμβαίνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα δυνατό να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στον οισοφάγο. Η pHμετρία οισοφάγου ανιχνεύει πόσο συχνά και σε πόση ποσότητα γαστρικό περιεχόμενο παλινδρομεί στον κατώτερο οισοφάγο.

Που χρησιμοποιείται η pH μετρία οισοφάγου;

Η pHμετρία οισοφάγου χρησιμοποιείται σε ασθενείς που παρουσιάζουν:

• Δυσκαταποσία (δυσκολία κατάποσης)
• Οπισθοστερνικό άλγος μη καρδιακής αιτιολογίας
• Αίσθημα βλωμού – κόμβου στον ανώτερο οισοφάγο
• Οπισθοστερνικό καύσο όταν η γαστροσκόπηση είναι φυσιολογική
• Προ της διενέργειας αντι-παλινδρομικής επέμβασης σε ανθεκτική παλινδρομική νόσο

Απαιτείται προετοιμασία για την 24ωρη pH μετρία οισοφάγου;

Η προετοιμασία για τη διενέργεια της εξέτασης είναι πολύ απλή. Ο ασθενής δεν πρέπει να πιει ή να φάει κάτι για τουλάχιστο 8 ώρες προ της εξέτασης.

Απαιτείται τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνω πριν τη διενέργεια pH μετρίας οισοφάγου;

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ιατρός σας δυνατό να θέλει να εξετάσει τον οισοφάγο στη φυσική του κατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση δεν πρέπει να επηρεάζεται η λειτουργία του οισοφάγου από κανένα φάρμακο.

Θα πρέπει να ενημερώσετε τον ιατρό σας για τα φάρμακα τα οποία λαμβάνετε έτσι ώστε να γνωρίζετε ποια φάρμακα πιθανό να πρέπει να σταματήσετε και ποια όχι πριν τη διενέργεια της εξέτασης. Τα πιο κάτω φάρμακα δυνατό να επηρεάσουν την ποσότητα του οξέος που παλινδρομεί στον οισοφάγο. Συνήθως απαιτείται διακοπή τους 48 ώρες προ της διενέργειας της εξέτασης. Παρά ταύτα μη σταματήσετε οποιοδήποτε φάρμακο αν δεν συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

Φάρμακα τα οποία δυνατό να επηρεάσουν το αποτέλεσμα της εξέτασης είναι τα πιο κάτω:

1. Αναστολείς αντλίας πρωτονίων (omeprazole, esomeprazole, pantoprazole, rabeprazole)
2. Αναστολείς υποδοχέων Η2 (ranitidine, famotidine)
3. Αντιόξινα (Maalox, Gaviscon, Angoral, Rennie)
4. Αναστολείς αντλίας ασβεστίου ( nifedipine, diltiazem, verapamil)
5. Νιτρώδη ( isosorbibe dinitrate, nitroglycerin)
6. Αναστολείς β–υποδοχέων (propranolol, nadolol)
7. Καφεΐνη
8. Δώδεκα (12) ώρες προ της εξέτασης μη λάβετε καθόλου χαλαρωτικά φάρμακα όπως: Valium (διαζεπάμη) ή Xanax (αλπραζολάμη)

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της pH μετρίας οισοφάγου;

Τοποθετείστε σε καθιστή θέση και ακολούθως γίνεται ψεκασμός στο ένα ρουθούνι της μύτης σας ενός χαλαρωτικού (αναλγητικού) σπρέι. Στη συνέχεια ένας λεπτός, μαλακός, μικρός καθετήρας με αισθητήρες οξεός στο κάτω άκρο αυτού προωθείται απαλά μέσω της μύτης κατά μήκος του οισοφάγου και το κάτω άκρο αυτού τοποθετείται 5εκ πάνω από τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα.

Το άλλο άκρο αυτού του σωλήνα που εξέρχεται της μύτης εφαρμόζεται σε ένα φορητό καταγραφέα ο οποίος τοποθετείται σε μία θήκη η οποία κρεμιέται από τον ώμο.

Ο καταγραφέας φέρει επάνω του αρκετά κουμπιά τα οποία θα πρέπει να πατάτε ενίοτε για να καταγράφετε διάφορα συμβάντα. Η νοσοκόμα θα σας εξηγήσει επαρκώς τη διαδικασία.

Μετά την έναρξη της εξέτασης τι πρέπει να γνωρίζω ή να κάνω;

• Ακολουθήστε τις καθημερινές σας συνήθειες. Μη μειώσετε ή αλλάξετε τις δραστηριότητες σας κατά τη διάρκεια της καταγραφής της εξέτασης. Αν συμβεί κάτι τέτοιο η εξέταση δυνατό να σας δώσει λανθασμένα αποτελέσματα.
• Ακολουθείστε την κανονική σας διατροφή, στα συνηθισμένα σας ωράρια. Αν δεν λαμβάνετε τροφή κατά τη διάρκεια της καταγραφής, το στομάχι σας θα παράγει μικρότερη ποσότητα οξέος από τη συνηθισμένη και τα αποτελέσματα δεν θα είναι ακριβή. Καταναλώστε τουλάχιστο 2 γεύματα κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Καταναλώστε τροφές που δυνατό να αυξήσουν τα συμπτώματα σας (χωρίς να σας προκαλούν έντονη ενόχληση). Αποφύγετε τα σνακ. Μη μασάτε τσίχλες ή καραμέλες κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
• Μην ξαπλώνετε κατά τη διάρκεια της εξέτασης παρά μόνο αν πρόκειται να κοιμηθείτε (εκτός και αν αυτό αποτελεί μέρος της καθημερινής σας συνήθειας).
• Συνεχίστε να ακολουθείτε τις οδηγίες του ιατρού σας σχετικά με τα φαρμάκα τα οποία πρέπει να αποφύγετε κατά τη διάρκεια της καταγραφής.
• Πιέστε το σωστό κουμπί στον καταγραφέα εάν νοιώσετε κάποιο σύμπτωμα (σύμφωνα με τις οδηγίες της νοσηλεύτριας).
• Καταγράψτε την έναρξη και λήξη της προσλαμβανόμενης ποσότητας υγρών ή τροφών (οτιδήποτε εκτός απλού νερού). Καταγράψτε επίσης την έναρξη κατάκλισης (ακόμη και για απλή ξεκούραση) και την επαναφορά σε όρθια θέση. Η νοσοκόμα θα σας εξηγήσει επαρκώς.
• Αν κατά τη διάρκεια της εξέτασης παρατηρήσετε οποιοδήποτε ασύνηθες σύμπτωμα ή παρενέργεια ενημερώστε τον ιατρό σας.

Τι συμβαίνει μετά το τέλος της εξέτασης;

Θα επιστρέψετε την επόμενη μέρα για να αφαιρεθεί το σωληνάκι από τη μύτη σας. Οι πληροφορίες που καταγράφηκαν στον καταγραφέα θα μεταφερθούν στον υπολογιστή και θα γίνει ανάλυση των αποτελεσμάτων αυτού.

Η γραμματέας θα σας ενημερώσει όταν θα είναι έτοιμα τα αποτελέσματα και ο ιατρός θα συζητήσει μαζί σας τα ευρήματα της εξέτασης στο επόμενο προγραμματισμένο ραντεβού σας.

Μπορείτε να επανέλθετε στην κανονική σας διατροφή και τις καθημερινές σας συνήθειες και μπορείτε να επαναρχίσετε τα φάρμακα τα οποία είχαν διακοπεί προ της εξέτασης.

Ίσως νοιώθετε ένα προσωρινό ερεθισμό στο λαιμό σας. Θα βοηθήσει αν πάρετε καταπραϋντικά δισκία ή να κάνετε γαργάρες με αλατόνερο.

Αν παρουσιάζετε ασυνήθη συμπτώματα ή άλλες παρενέργειες επικοινωνήστε με τον ιατρό σας.

Υπάρχουν εναλλακτικές εξετάσεις της pH μετρίας οισοφάγου;

Ενώ το βαριούχο γεύμα (ακτινολογική εξέταση) και η γαστροσκόπηση αποτελούν εξετάσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη μελέτη του οισοφάγου, καμία δεν μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική εξέταση του ελέγχου της οξύτητας (pH) του οισοφάγου. Η pHμετρία οισοφάγου χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με τη μανομετρία οισοφάγου, η οποία αποτελεί μέθοδο καταγραφής των πιέσεων του οισοφάγου.

Συμπερασματικά

Η pHμετρία οισοφάγου αποτελεί μια πολύτιμη μέθοδο καθορισμού της σοβαρότητας της παλινδρόμησης οξέος στον οισοφάγο. Οι πληροφορίες που λαμβάνονται με την pHμετρία οισοφάγου βοηθούν τον ιατρό να αντιμετωπίσει επιτυχώς τους περισσότερους ασθενείς που παρουσιάζουν παθήσεις σχετιζόμενες με την παρουσία οξύτητας στον κατώτερο οισοφάγο.