Τι είναι οι διαστολές οισοφάγου;
Οι διαστολές οισοφάγου είναι η διαδικασία με την οποία ο ιατρός σας διαστέλλει μία περιοχή στένωσης του οισοφάγου. Η επέμβαση αυτή εφαρμόζεται όταν προκαλείται τόσο σημαντική στένωση του αυλού ώστε ο ασθενής να παρουσιάζει πόνο, δυσκολία ή πλήρη αδυναμία κατάποσης. Πρόκειται για μία επέμβαση η οποία δεν προκαλεί συνήθως επιπλοκές. Όταν οι διαστολές οισοφάγου αποτύχουν, τότε είναι δυνατό να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
Πότε πραγματοποιούνται διαστολές του οισοφάγου;
Η πιο συχνή αιτία στένωσης του οισοφάγου είναι η ουλώδης στένωση αυτού λόγω επαναλαμβανόμενων επεισοδίων παλινδρόμησης οξέος, αποτέλεσμα συνήθως της γαστροοισοφαγικής παλινδρομικής νόσου.
Άλλα αίτια στένωσης του οισοφάγου είναι:
- Δακτύλιοι ή δίκτυα του οισοφάγου (καλοήθης ινώδης ιστός), π.χ. δακτύλιος Schatzki
- Κατάποση καυστικών ουσιών
- Ουλώδης στένωση μετά από ακτινοθεραπεία
- Καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι του οισοφάγου
- Διαταραχές κινητικότητας οισοφάγου, π.χ. αχαλασία οισοφάγου, οισοφάγος Jackhammer
Τι απαιτείται για τη διενέργεια διαστολών οισοφάγου;
Για τη διενέργεια μίας ασφαλούς και επιτυχούς εξέτασης, δεν θα πρέπει να φάτε ή να πιείτε για τουλάχιστον έξι ώρες πριν την προγραμματισμένη διενέργεια διαστολών του οισοφάγου. Ο ιατρός σας θα σας πει με ακρίβεια το χρονικό διάστημα το οποίο θα πρέπει να μείνετε νηστικοί.
Αν λαμβάνετε ασπιρίνη ή άλλα αντιπηκτικά φάρμακα ενημερώστε τον ιατρό σας. Αν κριθεί απαραίτητο ο ιατρός σας δυνατό να τροποποιήσει τη φαρμακευτική σας αγωγή, συνήθως όμως δεν απαιτείται κάποια τροποποίηση αυτής.
Ενημερώστε τον ιατρό σας αν έχετε αλλεργία σε κάποιο φάρμακο ή πάσχετε από κάποια πάθηση της καρδιάς ή των πνευμόνων.
Ενημερώστε τον ιατρό σας αν παίρνετε αντιβιοτικά πριν τη διενέργεια οδοντιατρικών επεμβάσεων, καθώς είναι δυνατό να χρειαστούν επίσης αντιβιοτικά πριν τις διαστολές του οισοφάγου.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια διαστολών του οισοφάγου;
Μερικές φορές οι διαστολές του οισοφάγου διενεργούνται ταυτόχρονα με τη γαστροσκόπηση. Αν πρόκειται να συμβεί αυτό, τότε θα σας χορηγηθεί μέθη πριν τη διενέργεια της εξέτασης.
Αρχικά θα γίνει ψεκασμός του φάρυγγα σας με τοπικό ηρεμιστικό σπρέι ξυλοκαΐνης και ακολούθως θα σας χορηγηθεί η μέθη. Στη συνέχεια ο ιατρός, αφού διενεργήσει τη γαστροσκόπηση και εντοπίσει το ακριβές σημείο της στένωσης , θα ξεκινήσει τη διαδικασία διαστολών του οισοφάγου, χωρίς αυτό να παρεμποδίζει καθόλου την αναπνοή σας.
Οι διαστολές του οισοφάγου πραγματοποιούνται είτε με μπαλόνι διαστολών είτε με πλαστικά άκαμπτα σωληνάρια διαστολών. Πιθανό να νοιώσετε μικρή δυσφορία στο λαιμό ή στο θώρακα κατά τη διάρκεια των διαστολών.
Ποιοι είναι οι μέθοδοι διαστολών του οισοφάγου;
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές διαστολών του οισοφάγου. Κάθε μία έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και χρησιμοποιείται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Απλοί διαστολείς – Αφορά σειρά εύκαμπτων διαστολέων του οισοφάγου διαφόρων μεγεθών (πάχους). Οι διαστολείς αυτοί προωθούνται μέσω του οισοφάγου με σειρά αυξανόμενου πάχους. Τα κηρία αποτελούν την απλούστερη και γρηγορότερη μέθοδο διαστολών του οισοφάγου
Κηρία με οδηγό σύρμα – Στην περίπτωση αυτή ο ιατρός σας διενεργεί γαστροσκόπηση και τοποθετεί ένα οδηγό σύρμα μέσω του γαστροσκοπίου και ακολούθως μέσω της στένωσης. Στη συνέχεια αφαιρείται το ενδοσκόπιο ενώ το οδηγό σύρμα παραμένει στη θέση που είχε τοποθετηθεί. Ακολούθως ένας εύκαμπτος διαστολέας ο οποίος φέρει οπές στα δύο άκρα του προωθείται μέσω του οδηγού σύρματος διαμέσου του οισοφάγου και της στένωσης. Οι διαστολείς όπως και προηγουμένως, είναι αυξανόμενου πάχους και εισάγονται ένας κάθε φορά διαμέσου του οδηγού σύρματος και της στένωσης. Αυτή η μέθοδος διαστολής μπορεί να πραγματοποιηθεί στο ακτινολογικό τμήμα μέσω ακτινοσκόπησης
Μπαλόνια διαστολείς – Μέσω του γαστροσκοπίου προωθείται ένα ξεφούσκωτο μπαλόνι το οποίο διέρχεται μέσω της περιοχής της στένωσης. Ακολούθως φουσκώνουμε το μπαλόνι μέσω ειδικού μηχανισμού, το οποίο όταν φουσκώσει παίρνει τη μορφή «λουκάνικου» και το οποίο διαστέλλει μέσω πίεσης την περιοχή της στένωσης
Διαστολείς αχαλασίας – Η αχαλασία οισοφάγου αποτελεί μία ξεχωριστή πάθηση, η οποία απαιτεί ένα μεγαλύτερο, μπαλόνι διαστολέα. Η επέμβαση αυτή πραγματοποιείται συχνά υπό ακτινοσκοπική παρακολούθηση
Τι συμβαίνει μετά το τέλος των διαστολών του οισοφάγου;
Μετά το τέλος των διαστολών θα χρειασθεί να βρίσκεστε υπό επιτήρηση για μικρό χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές σας συνήθειες. Μπορείτε να ξαναπιείτε υγρά όταν καταλάβετε ότι το ηρεμιστικό σπρέι με το οποίο ψεκάστηκε ο λαιμός σας δεν προκαλεί πλέον μούδιασμα αυτού. Δεν πρόκειται να εμφανίσετε κάποια παρενέργεια λόγω της εξέτασης εκτός από ερεθισμό στο λαιμό ο οποίος δεν πρόκειται να διαρκέσει περισσότερο από μία ημέρα. Μπορείτε να φάτε στερεό φαγητό την επόμενη μέρα.
Αυτοί στους οποίους χορηγήθηκε ηρεμιστικό φάρμακο κατά τη διάρκεια της επέμβασης, θα χρειασθεί να παραμείνουν για παρακολούθηση στο χώρο ανάνηψης, για λίγο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, πριν να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Η οδήγηση δεν επιτρέπεται μετά το τέλος της επέμβασης, γι’αυτό μεριμνήστε ώστε κάποιος συνοδός να σας οδηγήσει στο σπίτι. Δεν επιτρέπεται επίσης η οδήγηση μοτοσυκλέτας καθώς τα ηρεμιστικά φάρμακα δυνατό να επηρεάσουν την κρίση σας και να μειώσουν τα αντανακλαστικά σας.
Παρατηρούνται επιπλοκές μετά το τέλος των διαστολών του οισοφάγου;
Αν ο ιατρός σας είναι έμπειρος στη διενέργεια διαστολών οισοφάγου, σπάνια παρατηρούνται επιπλοκές μετά το τέλος της επέμβασης. Όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε άλλη ιατρική επέμβαση, δυνατό να παρατηρηθούν κάποια μικρά προβλήματα μετά το τέλος της εξέτασης αλλά αυτά είναι πολύ ασυνήθιστα. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό ασθενών, σπάνια μπορεί να προκληθεί διάτρηση του οισοφάγου και οι ασθενείς αυτοί θα χρειασθούν χειρουργική επέμβαση για επιδιόρθωση της βλάβης. Σε μερικούς ασθενείς παρατηρείται αιμορραγία μετά τη διάτρηση του οισοφάγου. Μερικοί ασθενείς παρουσιάζουν παρενέργειες από τη χρήση του ηρεμιστικού.
Παρόλο ότι οι επιπλοκές δεν είναι συχνές, μερικές καταστάσεις όπως η παχυσαρκία και το κάπνισμα δυνατό να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης τους. Συνοδά νοσήματα που μπορούν επίσης να αυξήσουν τη συχνότητα εμφάνισης επιπλοκών αποτελούν ο σακχαρώδης διαβήτης και παθήσεις των πνευμόνων ή της καρδιάς. Σε περίπτωση εμφάνισης επιπλοκών από την επέμβαση, δυνατό να εμφανισθούν κάποια πρώιμα σημεία ή συμπτώματα. Ενημερώστε τον ιατρό σας αν εμφανίσετε οποιοδήποτε σημείο ή σύμπτωμα από τα πιο κάτω:
- Μαύρα κόπρανα
- Αίμα στα κόπρανα
- Δυσκολία κατάποσης
- Οπισθοστερνικό άλγος
- Δύσπνοια
- Πυρετό
Θα χρειασθεί να επαναλάβω τις διαστολές του οισοφάγου;
Εξαρτάται από την αιτία για την οποία διενεργήθησαν οι διαστολές του οισοφάγου την πρώτη φορά. Ένας άλλος παράγοντας ο οποίος καθορίζει την ανάγκη επανάληψης της εξέτασης είναι το μέγεθος της στένωσης του οισοφάγου, δεν είναι όμως σπάνιο να χρειασθούν επαναληπτικές διαστολές του οισοφάγου σε ένα ασθενή. Με τον τρόπο αυτό ο ιατρός σας διενεργεί μικρές και προοδευτικές διαστολές του οισοφάγου ώστε να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών από τις διαστολές.
Αφού ο ιατρός σας καταφέρει να διαστείλει πλήρως τη στένωση του οισοφάγου, δεν πρόκειται να χρειασθείτε εκ νέου διαστολές του οισοφάγου. Στην περίπτωση όπου η στένωση οφείλεται σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης οξεός, θα χρειαστεί να λαμβάνετε φάρμακα που καταστέλλουν την παραγωγή οξεός. O ιατρός σας θα σας ενημερώσει για την περίπτωση αυτή.